TRAMJOURNAAL
Jaargang 19, no. 132,
januari 2004.
Een uitgave van de Haagse Tram Vrienden ©,
www.haagstramnieuws.org
Sneeuw in Den Haag
Op nieuwjaarsdag is er in de Haagse regio wat sneeuw gevallen. Enkele lezers van het tramjournaal hebben wat foto's van die dag ter beschikking gesteld.
Ook aan het einde van woensdagmiddag 28 januari valt er wat sneeuw. In de loop van de avond rijdt de H23 van de remise LB naar het terrein van het HOVM. Daar worden enkele emmers pekel in de tram gezet. Vervolgens gaat de H23 op pad. Het personeel stopt bij diverse haltes om deze handmatig te pekelen.
Trams uit Hannover
Op donderdag 29 januari maakt de 6037 een geslaagde proefrit vanuit de werkplaats. De volgende morgen wordt deze 6000 overgebracht naar remise Scheveningen. Later die dag vindt nog een proefrit plaats vanuit Scheveningen naar het Rijswijkseplein en weer terug. Het ligt in de bedoeling dat de 6037 in de eerste week van februari weer terug zal keren in de passagiersdienst. De 6037 heeft vanaf 19 december 2002 (ontsporing Oranjelaan) buiten dienst gestaan in de werkplaats.
Eind januari keren de 6064 en 6098 weer terug in de passagiersdienst waarmee het aantal inzetbare 6000'en op 4 komt.
Werkzaamheden infra Laan van Meerdervoort
De ontbrekende kruisstukken voor de bovenleiding op de kruising Laan van Meerdervoort / Waldeck Pyrmontkade zijn aan het begin van week 2 aangebracht. Ook is men nu begonnen met het opbreken van de sporen van lijn 3 richting Conradkade. In week 4 zijn de sporen tussen de Waldeck Pyrmontkade en de Perponcherstraat vervangen.
Eind januari ligt ook het 'oude deel' (richting centrum) van het sporencomplex open ter hoogte van de remise LB. Het nieuwe te verlengen middenspoor aan de kant van het Azaleaplein is nog niet gelegd.
Proef informatiebord halte Hoornbrug
Op 15 of 16 januari is voor de lijnen 1 en 15 op de halte Hoornbrug een display in gebruik genomen waarop de actuele vertrektijden van de lijnen 1 en 15 richting centrum
verschijnen en richting Hoornbrug het aantal minuten dat de tram van de halte is verwijderd. De displays, die tevens aangeven dat het om een proefperiode gaat, hangen op iedere halte tussen twee palen. Verder zijn er op het Ypenburgse deel van lijn 15 display's op de halte Plesmanlaan (beide richtingen) en de haltes Scholeksterlaan, Laan van Ypenburg, Laan van 's-Gravenmade en Broekpolder (alle 4 alleen richting centrum) geplaatst.
100 jaar tram onder rijdraad
Dit jaar wordt stil gestaan bij het feit dat 100 jaar geleden (6 augustus 1904) de eerste trams bij de HTM in dienst zijn gekomen, die middels een pantograaf (beugel) stroom afnemen van de bovenleiding. Zodra er omtrent dit feit iets te melden valt houden wij u daarvan op de hoogte.
In week 4 wordt bekend dat er op zaterdag 9 oktober 2004 in de middaguren een tramoptocht zal worden gehouden.
Voormalige pekelwagens H4 en H9
Nadat de pekelwagens halverwege de jaren '90 buiten dienst zijn gegaan, zijn de H4 en H9 ondergebracht bij de Tramweg Stichting. Aan het einde van 2003 zijn deze wagens hernummerd in 14 en 19. Eind januari 2004 bevindt de 14 zich in remise Scheveningen en staat gedeeltelijk in de grondverf.
De tramdiensten op zaterdag 13 december 2003
Tramhobbyist Frans Wellner gaat op zaterdag 13 december 2003 op pad om een daglijst te maken. Van deze dag heeft hij voor de HTV site een uitgebreid verslag gemaakt, wat u hieronder aantreft.
Op een grauwe en sombere zaterdagmorgen arriveer ik om vijf minuten voor half negen op het Rijswijkseplein. Regen en wind krijgen geen vat op mij want ik zit warm gekleed en beschut in de auto om mijn waarnemingen uit te voeren. Jawel, want ik ben ook (al ruim 22 jaar alweer) een tramspotter. Er zijn mensen die op andere wijze de tramhobby beoefenen en hun schouders ophalen voor die 'rare tramspotters' en die 'nummertjesfreaks', maar dankzij hen komt er dagelijks nieuwe informatie binnen op de 'Nieuwsgroep Haagsetram' en kan er maandelijks een HTV-journaal worden samengesteld die door velen met interesse wordt gelezen. Het is mijn bedoeling deze dag een overzicht te maken welke wagens die dag op straat gaan rijden.
De echte tramgeschiedenis wordt immers op straat geschreven, en niet van achter een schrijfbureau!
Niet alleen een grauwe en sombere dag wat het weer betreft maar ook voor de tram- en buslijnen. Stadsgewest Haaglanden, de opdrachtgever van HTM Personenvervoer, heeft vorig jaar de beslissing genomen om drastisch in het lijnennet in te grijpen. Met als resultaat de opheffing van de tramlijnen 1K en 8. Lijn 10 mag slechts op werkdagen als spitsuurlijn worden geëxploiteerd, lijn 12 wordt ingekort, de lijnen 15 en 16 worden aan elkaar gekoppeld en forse routewijzigingen zijn afgekondigd voor de tramlijnen 1, 3, 9, 10 en 17. Met recht kun je 13 december een historische dag noemen.
Enkele minuten later gaat voor mij 'het feest' beginnen, als eerste wagen noteer ik de passerende 3120 op lijn 1 richting Scheveningen Noorderstrand. Aan de overkant, bij de halte van lijn 12 op de Weteringkade staat de 3130 klaar om het plein over te steken richting Duindorp. Over 24 uur behoort dit tot het verleden, na iets meer dan tachtig jaar: lijn 12 bereikte voor het eerst het toenmalige Staatsspoor op donderdag 9 maart 1922!
Zolang als ik leef weet ik niet beter dan dat tramlijn 12 van Duindorp naar het CS en vice versa rijdt. Daar kwam verandering in toen op zondag 2 oktober1983 de lijnen 12 en 16 aan elkaar werden gekoppeld vanwege de opheffing van het eindpunt aan de Turf- en Houtmarkt. Daarmee verloor lijn 16 zijn eindpunt in het centrum, dat het deelde met lijn 1. Het lijncijfer 16 werd toen niet meer gebruikt: het traject Moerwijk - CS - Duindorp werd in zijn geheel als lijn 12 gereden. Pas bij het ingaan van de Zomerdienst 1996 (op zaterdag 13 juli) werd het traject CS - MW weer gereden met het lijncijfer 16. Vanwege de herinvoering van het lijncijfer 16 worden dan ook enkel de 3055 en wagens uit de serie 3100 ingezet op lijn 12/16, omdat de bestuurder de film kan verplaatsen door een druk op de knop in plaats van met de hand.
De rijtijd van lijn 12 (DD - CS) bedraagt 23 minuten en van lijn 16 (CS - MW) 24 minuten. Een 'slag' (DD - CS - MW - CS - DD) duurt 115 minuten.
Vier minuten over half negen. De 3009 op lijn 9 richting Vrederust passeert het Rijswijkseplein. De rijtijd bedraagt van eindpunt naar eindpunt slechts 25 minuten. De zaterdagdienstregeling wordt uitgevoerd met 5 wagens. De laatste rit van CS naar VR vertrekt om 18:00 uur en werd gereden door diezelfde 3009. De laatste rit van VR naar CS vertrekt ook om 18:00 uur en werd gereden door de 3003. Lijn 9 rijdt op alle dagen slechts tot aan het begin van de avond. Met ingang van zondag 14 december komt er verandering in: niet alleen zal lijn 9 dan ook 's avonds tot einde dienst rijden, maar ook zal lijn 9 weer helemaal doorrijden naar Scheveningen Noorderstrand.
In omloopvolgorde van die dag reden: 3010, 3003, 3048, 3009 en 3004. Alle wagens zijn uitgerukt vanuit de remise Zichtenburg.
En om 08:35 uur noteer ik dan de 3087 op lijn 8, van VR naar SN. Het verbaast mij geenszins deze wagen op lijn 8 aan te treffen: de 3087 in zijn Postcodeloterij-jasje heb ik de afgelopen jaren enkel maar op lijn 8 zien rijden. Ik ben benieuwd op welke lijn deze wagen de volgende dag zal zijn ingedeeld. Eerst maar naar vandaag kijken. Kort daarna zie ik lijn 10 richting ST halteren bij de halte aan de Rijswijkseweg, het is de 3079. Gelijktijdig komt vanaf het Zieken de 3051 overgestoken, ook op lijn 10. De ramen van de 3051 zijn van binnen beslagen, een enkeling stapt uit en rept zich in de fikse regenbui in de richting van het HS. Pas op Oudejaarsdag zal ik lijn 10 weer zien rijden: met ingang van de nieuwe jaardienst rijdt lijn 10 niet meer in de weekeinden.
Het autoverkeer rondom het plein is rustig. Sinds de reconstructie van het Rijswijkseplein enkele jaren geleden is zichtbaar te merken dat de doorstroming van alle verkeersstromen nu soepel verloopt. Ook tijdens de spitsdrukte kunnen trams ongehinderd het plein oversteken. Om tien voor negen dient zich ook de 6057 aan, hij zoekt zijn plek op bij de vertrekhalte van lijn 11 nabij de Oranjelaan. Jammer dat er momenteel slechts drie wagens ingezet worden en er veel wagens niet actief zijn. Ik noteer dat de 3010 op lijn 9 met zijn achterste stroomafnemer tegen de draad rijdt.
Om 11:12 uur beëindig ik mijn schrijverij op het Rijswijkseplein, start de auto en rij naar een plek waar gratis parkeren overdag mogelijk is en dichtbij een tramhalte om mij met lijn 9 naar het centrum te laten vervoeren.
Op de Kalvermarkt stap ik uit, het is even droog tussen de buien door en ik loop naar de hoofdbibliotheek op het Spui. Het is er behaaglijk en aan de leestafel neem ik plaats met een heerlijke cappuccino. Je moet het nuttige met het aangename verenigen nietwaar?
Uit mijn aantekeningen probeer ik een (voorlopige) omloopvolgorde te reconstrueren wat mij redelijk makkelijk lukt. Bijna alle lijnen die ik 's morgens heb gezien, rijden een 15-minuten dienst. Rond het middaguur rijdt lijn 12/16 een 8-minutendienst met 16 wagens. Dat zal na de ontkoppeling van deze lijnen anders zijn vrees ik.
Even na vijf minuten voor half twee begin ik dan weer te noteren. Wat er vanaf de Hofweg richting CS of richting HS rijdt zie ik makkelijk aankomen. Het is wat lastiger met de wagens van lijn 1K die vanaf het Spui rechtsaf de Kalvermarkt opdraait en ook de wagens die uit de Grote Marktstraat richting CS rijden. De schutting rondom het perceel waar de sloopwerken in volle gang zijn belemmeren een goed zicht op de wagennummers en de lijncijfers. Noteren gaat prima, soms is het wat lastig als een wagen voorzien is van grote reclames en aan de zij- of achterkant niet duidelijk een wagennummer valt te zien. In die gevallen schrijf ik de reclame op en kijk dan thuis in mijn aantekeningen of op de HTV-website na om welke wagen het moet gaan. Voor één wagen is dat niet nodig: de 3110 in zijn uitmonstering als Kersttram op lijn 3 die vandaag als code 03-01 rijdt.
Lijn 1K rijdt vandaag voor het laatst. Omdat lijn 8 wordt opgeheven neemt lijn 1 vanaf het HS de route van lijn 8 richting Scheveningen over. Lijn 9 die tot en met vandaag rijdt naar het CS mag met ingang van zondag 14 december gaan rijden over de Kalvermarkt, onderdoor de Resident, Turfmarkt, Schedeldoekshaven, Rijnstraat en verder haar vroegere route naar Scheveningen met een grotere frequentie. En daarmee vervalt de noodzaak tot het handhaven van lijn 1K. Toch wel een grappig lijntje, die de tussendiensten uitvoerde op het traject Scheveningen - Centraal Station.
Wanneer de wagens komende uit Scheveningen aankomen in de Rijnstraat en de passagiers uitstappen rijden zij als leeg materieel verder via de Schedeldoeks- en Ammunitiehaven, rechtsaf het Spui op, bij de hoofdbibliotheek rechtsaf de Kalvermarkt in, rechtsaf onderdoor de Resident en wachten dan voor wissel 272 hun vertrektijd terug naar het CS af.
Lijn 1K rijdt vandaag met een 15-minutendienst uitgevoerd door de 3027 (code 01-63), 3102 (code 01-64), 3007 (code 01-65) en 3011 (code 01-66). De laatste rit wordt uitgevoerd door de 3027 en vertrekt om 18:34 uur vanuit de Rijnstraat. Ook op werkdagen en op zondagen reed lijn 1K tot het begin van de avond.
Lijn 3 rijdt die dag een tijdelijke omleidingroute vanwege de werkzaamheden op de kruising Laan van Meerdervoort / Waldeck Pyrmont- en Koningin Emmakade: komende vanuit Loosduinen rijden de wagens tot aan de halte Fahrenheitstraat over de normale route, vervolgen dan hun weg over de route van lijn 12 tot aan de Loosduinseweg. Bij de halte in de Regentesselaan aangekomen wordt linksaf geslagen en rijden de wagens verder over de Loosduinseweg, Lijnbaan, Prinsegracht naar de Grote Marktstraat en via de Kalvermarkt weer de eigen route richting CS.
Ook lijn 10 is het op zijn laatste zaterdag niet gegund om de gebruikelijke route te rijden. De route is ingekort tot aan het Prins Hendrikplein en verder ook omgeleid met de bedoeling om in het centrum een betere overstap op lijn 3 te bieden. Vanaf Voorburg wordt de normale route gereden tot aan de kruising Spui / Ammunitiehaven, daar rechtsaf de Ammunitiehaven op, oversteken naar de Schedeldoekshaven en dan de Turfmarkt op, onderdoor de Resident, over de Wijnhaven en door de Kalvermarkt en via de normale route van lijn 3 naar het Prins Hendrikplein. Meer bijzonderheden over het keren bij dat plein treft u aan in het december 2003-journaal.
Lijn 10 reed op deze zaterdag overdag met 6 wagens een 15-minutendienst. Vroeg in de avond rukte de 3029 in; 's avonds rukte 2 nieuwe wagens uit en werden de diensten met 5 wagens gereden.
In omloopvolgorde van die dag reden: 3032 (tot 21:06 uur), 3079, 3029 (tot 19:30 uur), 3127 (vanaf 19:35 uur), 3071, 3086, 3051 (tot 18:45 uur) en de 3047 (vanaf 18:51 uur).
Al noterende bemerk ik in de middag dat een wagen op lijn 8 zich niet meer laat zien en er een andere wagen rijdt. De 3111 blijkt dan even na het middaguur aan het Zwarte Pad te zijn ingewisseld voor de 3132 die het verder gaat proberen. Ook de eerste wagen die op lijn 8 deze dag uitrukte, de 3045 (code 08-01), krijgt een wisselwagen: 's avonds neemt de 3118 het estafettestokje van de 3045 over, die te kampen heeft met een remstoring. Het is ook de 3118 die als laatste wagen op lijn 8 in het duister op zondagmorgen vroeg weer inrukt naar de remise Scheveningen. Daarmee heeft de 3118 het tijdperk van lijn 8 (voorlopig?) afgesloten, op de eerbiedwaardige leeftijd van iets meer dan 98 jaar oud.
Voor de liefhebbers: die dag reden in omloopvolgorde:
3045 ('s avonds vervangen door de 3118), 3074 (tot 11:16 uur), 3127 (vanaf 10:00 uur tot aan het begin van de avond), 3102 (rukt vroeg in de avond uit), 3111 (later vervangen door de 3132), 3066, 3072, 3134, 3087, 3044 (rukt vroeg in de avond uit).
Nadat ik alle wagens heb genoteerd beëindig ik mijn schrijverij en keer ik huiswaarts. Vandaag hebben in totaal 111 wagens gereden.
Morgen (zondag 14-12) weer vroeg op. Wat staat mij dan te wachten?
De belevenissen van die dag kunt u in het tramjournaal van februari 2004 lezen.
SHTM nieuws
Op donderdag 15 en vrijdag 16 januari is het driewagen stel (1304+1165+2101) ingezet voor besloten vervoer.
Medio januari is de meldkamer van de centrale verkeersleiding van de HTM voorzien van nieuw meubilair. Een oude 'tafel' is naar het museum gegaan.
Overzicht midlife
De onderstaande 3000'en moeten nog een midlife-beurt ondergaan:
3016, 3052, 3082. De 3016 en 3050 hebben al een midlife-beurt ondergaan voor wat betreft de A-bak. Deze trams hebben in 1999 een aanrijding gehad met respectievelijk de 3044 en 3084.
In behandeling is: 3050 (januari).
Uit behandeling kwam: 3035 (januari)
Nieuws uit de centrale werkplaats
In week 2 is de 3113 binnen genomen voor een schilderbeurt. Aan het einde van week 3 verschijnt de rood/beige geschilderde 3113 weer op straat.
Op donderdag 22 januari wordt de 3096/6 (na schadeherstel) weer gesignaleerd in de passagiersdienst.
Op zaterdag 24 januari wordt de 3035/3 gesignaleerd. Deze tram is hersteld van aanrijdingschade (25 juli 2003) en heeft een midlife-beurt ondergaan.
De volgende 3100'en (22) moeten nog rood/beige worden geschilderd:
3102, 3104, 3106, 3108, 3111, 3114, 3116, 3123, 3124, 3127, 3129,
3131, 3133, 3134, 3135, 3137, 3138, 3139, 3140, 3141, 3142, 3143.
De vetgedrukte nummers zijn trams die momenteel voorzien zijn van (totaal)reclame.
NIEUWS OP DATUM
Zaterdag 3 januari 2004
Vanwege problemen bij de Amerikaanse ambassade kunnen de lijnen 16 en 17 aan het einde van de middag de route via het Tournooiveld niet aandoen en rijden een ongeveer een uurtje om middels een alternatieve route via het centrum.
Vrijdag 16 januari 2004
Rond de klok van 08:00u is op de kruising Laan van Meerdervoort / Waldeck Pyrmontkade een spandraad van de bovenleiding gebroken. Tot ongeveer 09:30u rijdt lijn 3 in beide richtingen vanaf de Fahrenheitstraat via lijn 12 en 2. Lijn 17 rijdt vanaf Statenkwartier via de route van lijn 10 naar de Lange Vijverberg. Als pendelbussen zijn de 141 (17) en 149 (3) ingezet.
Iets na de klok van 18:00u komt de 3145/16 net voorbij de Hofwijckstraat gestremd te staan vanwege een achterover geslagen beugel. De omleidingen zijn als volgt:
Lijn 1: Zieken, Rijswijkseweg, Laakkade/Laakweg en Oudemansstraat vice versa.
Lijn 9: Tramtunnel HS, Laakkade/Laakweg, Rijswijkseweg, Zieken vice versa.
Lijn 11: Tramtunnel HS, Laakkade/Laakweg, Rijswijkseweg, rondje stad via CS vice versa. Op het eindpunt Rijswijkseplein staat de 6057 stroomloos.
Lijn 12: Tramtunnel HS, Laakkade/Laakweg, Rijswijkseweg en een rondje stad via CS vice versa. Op het eindpunt Rijswijkseplein staat een GTL stroomloos.
Lijn 16: Oudemansstraat, Laakweg/Laakkade, Rijswijkseweg, Zieken.
Lijn 17: Oudemansstraat, Laakweg/Laakkade, Rijswijkseweg, Rijswijkseplein, Weteringkade.
Vanaf 20:50u is de stremming voorbij en kunnen de tramlijnen weer de normale routes rijden.
Zaterdag 24 januari 2004
Vanwege de viering van het Chinese nieuwjaar vindt na het middaguur een korte optocht plaats door het centrum. Aangezien de optocht ook door de Grote Marktstraat gaat, worden de lijnen 2, 3 en 6 in beide richtingen omgeleid via de Jan Hendrikstraat, Gravenstraat, Buitenhof, Spui.
Zondag 25 januari 2004
Voor de remise Lijsterbesstraat is de 3104 iets voor de klok van 07:00u ontspoord. Trams voor de lijnen 3, 12 en 15/16 kunnen hierdoor niet uitrukken. Een aantal diensten van deze lijnen wordt vanuit remise Scheveningen ingezet. Een uurtje later is de tram door de noodploeg weer in het spoor gezet.
Zaterdag 31 januari 2004
Vanwege de harde wind ondervindt het tramverkeer 's-avonds problemen. Hieronder sommen we een enkele stremmingen op.
Rond 19:15u komt de 3128/9 gestremd te staan in de omgeving van de Loevesteinlaan vanwege een gevallen vangraam. Lijn 9 rijdt zo'n drie kwartier vanaf de Wouwermanstraat via lijn 12 en lijn 6 naar het Castricumplein.
Tegen de klok van 19:40u sluit de politie de Handelskade in Rijswijk af vanwege rondwaaiend puin. Lijn 17 mag niet meer passeren en wijkt geruime tijd uit naar Moerwijk. Tussen de keerdriehoek Volmerlaan en Wateringse Veld pendelen trams. In de loop van de avond wordt pendelbus 164 ingezet die tussen de Gouverneurlaan en de Volmerlaan rijdt.
Om 20:00u mag er ook niet gereden worden via het traject Eisenhowerlaan. Aangezien lijn 10 in het weekeinde niet rijdt heeft deze stremming alleen consequenties voor de inrukkers van lijn 17. Deze moeten nu vanaf het Statenkwartier via het centrum inrukken naar remise Scheveningen.
Tussen 21:00u en 22:00u rijdt lijn 15 niet naar Nootdorp maar naar 's-Gravenmade vanwege rondwaaiend puin in de woonwijk Ypenburg.
Het overnemen van berichten of artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld.
Klik hier om terug te gaan naar het nieuwsarchief.